Voorbereidingen Camino
Door: Bert Gorter
Blijf op de hoogte en volg Bert
27 Maart 2014 | Nederland, Amsterdam
Recent sprak ik een mede wandelaar en ze zei....het schiet al op he.
Inderdaad de dagen, weken,maanden vliegen voorbij. Met name nu ook de voorbereidingen doorgaan.
Ik denk dat mijn uitrusting nagenoeg geheel compleet is. Misschien nog een licht gewicht pannetje voor onderweg er nog bij moet komen, maar mijn high tech spullen kunnen het gewicht doen afnemen. Dat was vroeger wel anders.
Om U een indruk te geven wat de echte pelgrim bij zich had en hoe dit ging zal ik deze nu in dit verslag weergeven:
Het pelgrimskleed
Het pelgrimskleed ontwikkelde zich in de loop van de Middeleeuwen vanuit het normale reiskostuum naar een herkenbare beschermende klederdracht. Een vreemdeling wordt in de vreemde bedreigd en wordt als een bedreiging ervaren. het pelgrimshabijt, 'zo bekend in alle landen 'lijkt in grote lijnen op analoge drachten in India en Japan. Het pelgrimshabijt ziet er als volgt uit:
De staf
Als eerste onderdeel ontvangt de pelgrim de staf. Deze staf wordt door een priester gezegend omdat het een symbool is van Gods helpende nabijheid (psalm 23:4b). De pelgrim kan de staf gebruiken bij het lopen, de stevigheid van de grond ermee te beproeven, erop rusten en als een verdedigingswapen tegen wilde dieren.
De klassieke stok wordt bekroond door een knop en heeft bovenaan een of twee ringen en een haak. Aan deze haak hangt de fles kalebas waarin water meegenomen wordt.
De tas
Als tweede onderdeel dat gezegend wordt ontvangt de pelgrim de tas. De tas is een symbool van de hoop. Hoop vooral om onderweg brood te ontvangen van de mensen. In de tas worden verder meegenomen: de certificaten en vrijgeleiden, 'een schotel bij de fles', een rozenkrans en eventueel een steen om op de berg in Cruz de Ferro te werpen. Alleen de staf en de tas worden gezegend.
De mantel en de pelerine
Over de onderkleren van de eigen streek wordt de grote pelgrimsmantel gedragen met over de schouders de leren kleine mantel of pelerine. De grote mantel dient ook als deken, de kleine beschermt tegen de regen. DE mantel was in de Middeleeuwen fel gekleurd, in de nieuwe tijd meestal zwart.
De pelgrimshoed
Als hoed draagt de pelgrim een breedgerande vilten hoed met een opstaande voorzijde. Op de hoed zijn bedevaart tekens van de bezochte heilige plaatsen aangebracht.
De schoenen
De pelgrims van vroeger en hu hechten zeer aan een goede kwaliteit schoenen. Twee paar schoenen zal hij hebben zegt een Duits pelgrimslied.
De symbolen
Op de hoed, op de pelerine en soms aan de staf worden de pelgrimstekens meegevoerd. De tekens van de 'Jacquets' , de jacobgangers zijn: twee kleine gekruiste pelgrimsstaven met daar overheen de Jakobsschelp.
De schelpdragers
De grote kam schelp, grote mantel of de Sint Jakobsschelp (pecten maximus genaamd) is het hoofdsymbool van de pelgrimage naar Compostela. De dieren leven in de Atlantische oceaan. Op de Nederlandse stranden worden de schelpen zelden aangetroffen.
Als 'Coquillle Saint Jacques' behoort het weekdier thuis in de Franse keuken. De Spanjaarden spreken over Vieira's: 'Venusschelpen'.
De prehistorische mens gaf reeds kam schelpen aan de gestorvenen op weg naar het dodenrijk. De kam schelp werd als 'venus schelp' het symbool van moederschoot en wedergeboorte. In deze functie is de schelp nog steeds in de kerken in gebruik als doop schelp.
Vanaf de hellenistische tijd wordt de schelp gebruikt als afsluiting van nissen boven beelden van goden en heiligen. In de islam- wijst de Mirhab de richting van mekka, deze lege nis wordt soms afgesloten met een schelp of conga. In de christelijke kerken wordt de afsluitende half koepel
boven de absis ' de conga' , de schelp, genoemd. In een conga wordt in de zee de parel gevormd. In de christelijke en in de gnogstieke 'hermetische ' symboliek is de parel een der symbolen van het Koninkrijk van God en de ware wijsheid waarvoor de zoekende mens alles opgeeft.
In de vorm van de schelp ziet men het patroon van de pelgrimswegen die op een plaats samenkomen of de beschermende hand van god.
Als de moderne pelgrim naar Compostela de Jakobsschelp aan zijn rugzak hangt kan hij of zij de schelp ook zien als een praktisch voorwerp om water of soep mee te scheppen.
De schelp maakt de pelgrim ook tot een 'coquillard' een schelpdrager, herkenbaar als pelgrim van Sint Jacob.
De wulk of kinkhoorn, in het Fries 'hulk', is een schelp die op de waddenkust regelmatig gevonden wordt. Ook op schelpenpaden en op graven zijn ze te vinden. Vissers bliezen op kinkhoorns wanneer ze van de visvangst thuis kwamen. In Galicië was dit het gebruik.
Pelgrims namen de hoorns mee naar huis en bliezen er op om de donder te breken. Had Jezus Jacobus al niet 'een zoon van de donder' genoemd?
In de codex Callixtinus worden hoorn vormige schelpen 'de hoorns van Sint Jakob' genoemd. Enkele Engelse albasten Jacobusbeelden dragen wulken op hun kleed.
Een Scandinavische legende vertelt dat een reusachtige slak de Melkweg als een lichtend slijmspoor langs de hemel achterliet.
Drie wulken met daaruit spruitend twee of drie graanaren zijn het heraldisch symbool van het Bildt: 'Aren ut skelpen'
U kunt zich bedenken dat de moderne pelgrim zijn eigen uitrustingsstukken bij elkaar zoek en daarbij zeker rekening houdt met het gewicht ervan. Met name ook omdat er soms bij lange pelgrimstochten een tentje geen overbodige luxe is. Overnachten buiten is geen pretje..
Hoe meer je leest over de pelgrims van vroeger hoe meer respect je krijgt. Ze liepen duizenden kilometers vanaf hun standplaats naar Santiago. U kunt zich ook voorstellen dat de paden toen nog niet gemarkeerd waren en nog zeer onbegaanbaar waren. In de loop der jaren zijn er diverse pelgrim paden ontstaan richting Santiago. Deze paden zijn tegenwoordig nagenoeg allemaal beschreven en er zijn route boekjes gemaakt. Ook maakt men tegenwoordig gebruik van GPS met daarin vooraf ingevoerd route(s).
Maar er zijn in Europa gelukkig nog wel pelgrim paden die alleen nog maar beschreven worden dan wel wel uitgebeeld in route kaartjes. Deze paden hebben inmiddels mijn voorkeur, want het moet wel een beetje spannend blijven. Alles geregeld en luxe heeft niet mijn voorkeur. Af en toe bivakkeren in mijn mooie kleine tentje in de natuur is ook heel leuk.
Ook het op tijd inslaan van voedsel is soms spannend. Voor de pelgrims vroeger zal het nog spannender geweest zijn. Zij waren geheel afhankelijk van hetgeen zij onderweg kregen. Ik denk dat het soms even hongerlijden was. Nu komen wij tegenwoordig steden tegen met grote supermarkten. Alles te krijgen voor onderweg.
Zoals U heeft kunnen lezen was het niet eenvoudig voor de pelgrims van vroeger. Honger - kou - slecht weer - geen onderdak - etc etc.
Respect voor deze pelgrims van vroeger.....
Hoop dat U weer genoten hebt van wat informatie over de pelgrimage van vroeger. In april ga ik weer een aantal dagen op stap in Friesland vanaf St Jacobi Parochie naar Hasselt. En daarna ...?? Nog even verder??
150 km genieten van het mooie Nederlandse Noordelijk gelegen landschap over het St Jabikspaad.
Ik hou U op de hoogte van mijn ervaringen, avonturen en ontmoetingen.
Een pelgrim in voorbereiding Camino Portugal.
Jacobus Elbertus.
-
17 Februari 2015 - 16:30
Guus:
Beste Bert, In St. Jacobiparochie werd ik attent gemaakt op jouw verslagen. In de komende weken ga ik -ter voorbereiding op mijn tocht vanuit Lissabon naar Santiago- een en ander van jouw verslagen lezen. In 2008 ben in naar Santiago geweest vanuit Lourdes en afgelopen jaar heb ik gelopen van Florence via Assisi naar Rome.
Als je (handige) tips voor mij hebt,..... ik hoor het graag.
Guus
-
20 Februari 2015 - 19:58
Bert Gorter:
Lees inderdaad mijn verslagen en als je meer info wilt geef het dan aan. Je komt hiermee al een heel eind...stop in iedergeval Auberge Portella...is gewoon top.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley