Informatie over onze reis naar Madrid

Hallo beste lezer(s),

We hebben de kerstdagen gehad en naderen de jaarwisseling.
Wat is dit jaar weer snel voorbij gegaan. Ik heb mijn top (wandel) jaar weer gehad en ben weer bezig met voorbereidingen.....???

Maar eerst onze stedentrip Madrid in april 2012.

Ik verdiep mij voor iedere reis altijd even in de stad die ik ga bezoeken. Je begint dan al meteen te genieten van het vooruitzicht.

Ja, wat voor stad is Madrid??

Madrid is de hoofdstad en grootste stad van Spanje. De stad is tevens een gemeente en ligt in het midden van het land, op de Spaanse Hoogvlakte. Het is de op twee na grootste stad van de Europese Unie en een officiële wereldstad met 8 criteria-punten. Madrid is ook de hoofdplaats van de gelijknamige autonome regio.

Door de centrale ligging van de stad, de geschiedenis, politieke en financiële functies wordt Madrid beschouwd als de belangrijkste stad van het Iberisch Schiereiland. De stad heeft een inwonertal van 3.228.359 en in de metropool van Madrid wonen meer dan zes miljoen mensen. De inwoners van de stad heten Madrilenen, in het Spaans Madrileños. Madrid is één van de belangrijkste steden van Europa. Hoewel de stad tegenwoordig een zeer druk verkeersnet heeft en het op twee na grootste metronetwerk van Europa, hebben de meeste wijken van de stad hun oorspronkelijke sfeer deels weten te behouden.

Belangrijke bezienswaardigheden in Madrid zijn het Palacio Real, oftewel het Koninklijk Paleis, het Retiropark, het archeologisch museum, en drie internationaal befaamde kunstmusea: het Museo del Prado, het Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía en het Museo Thyssen-Bornemisza. De huidige burgemeester van de stad is Alberto Ruiz Gallardón van de politieke partij Partido Popular.

GeschiedenisDe eerste historische informatie over Madrid komt uit de 9e eeuw, erg laat in vergelijking met andere Spaanse steden.

Er zijn in Madrid nooit sporen van civilisatie gevonden uit de tijd van de Romeinen en de Visigoten, in tegenstelling tot o.a. Sevilla, Valencia en Barcelona. Dit is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat het gebied waar Madrid nu ligt niet aantrekkelijk was voor beide volken, men kon er geen haven aanleggen, en het lag niet op de route van de toen belangrijke steden.

In de 9e eeuw was het Iberisch Schiereiland grotendeels in bezit van de Moren. De toenmalige emir van het Arabische rijk Al-Andalus, Mohammed I van Córdoba, liet in die periode een paleis bouwen op de plek waar tegenwoordig het Palacio Real van Madrid staat. Ook werd daar een kleine citadel, genaamd “al-Mudaina” gebouwd. Dit paleis stond aan de rivier Manzanares, die de moren “al-Majrit” (Margerit) noemden, wat letterlijk ‘waterbron’ betekent.

De huidige naam Madrid stamt af van deze plek en deze Arabische term. De citadel werd in 1083 veroverd door Alfons VI van Castilië, die eigenlijk op weg was naar Toledo. De toenmalige moskee van Madrid werd door hem omgedoopt tot kerk, de Almudena-kathedraal, genoemd naar de Maagd Almudena. Tot ver in de 15e eeuw werd de stad bewoond door Moren en Sefardische Joden. Na vele problemen en een verwoestende brand werd de stad herbouwd door Hendrik III van Castilië. Hij zelf vestigde zich veilig buiten de stadsmuren in de nabijgelegen plaats “El Pardo”. In deze tijd werd in Spanje de strijd gevochten tussen het Rijk van Castilië en het Rijk van Aragón. De terugkomst van Isabella I en Ferdinand II maakte hier echter een einde aan.

De verovering van Castilië
Madrid in 1762. In het jaar 1085, na de val van het taifarijk Toledo, kwam Madrid weer in katholieke handen. De stad groeide en kreeg in het jaar 1123 de officiële stadsrechten, en werd erkend als ‘villa’. Een van de machtigste families uit die tijd, de Trastámara-dynastie, woonde in die periode in Madrid. In 1520 arriveerde de nieuwe koning Karel I in Castilië, een buitenlander die niet eens de Spaanse taal beheerste. Hij verenigde het Rijk van Castilië met als hoofdstad Toledo, en het Rijk van Aragón met als hoofdstad Zaragoza tot het nieuwe Spanje. Vanaf dat moment veranderde Madrid in één van de tegenstanders van de koning tijdens de Opstand van de Comunidades. Desondanks verplaatste de zoon van de koning, Filips II, in 1561 het Spaanse gerechtshof naar Madrid, dat zodoende veranderde in de hoofdstad van het land, ook al werd dat officieel nooit verklaard. De tot dan toe machtigste stad van Castilië, Sevilla, bleef de uitvalsbasis voor de grootschalige Spaanse kolonisatie, maar Madrid had vanaf nu de macht over Sevilla.

De 18e en 19e eeuw
De koninklijke familie Bourbon, in de figuur van Filips V besloot decennia later dat een Europese hoofdstad niet in zulke staat als het toenmalige Madrid kon verkeren, en liet daarom een aantal nieuwe paleizen (waaronder het huidige Koninklijk Paleis) bouwen. Toch zou Madrid pas een moderne stad worden in de tijd van Karel III (1716-1788). Hij knapte de stad grootschalig op en bouwde o.a. bruggen en ziekenhuizen en legde parken, groene lanen en fonteinen aan. Deze koning werd de meest populaire leider van het land ooit en de bevolking van Madrid was dan ook zeer ontevreden over het aanstellen tot koning van zijn zoon Karel IV. Deze koning trad af, na de slag van Aranjuez, waarin hij de strijd aanging met zijn eigen zoon Ferdinand VII. Ook hij hield de troon niet lang in bezit, want nog in dezelfde maand (mei 1808) werd de stad veroverd door de troepen van Napoleon Bonaparte, en begon de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Na de strijd, in 1814, nam Fernando VII de Spaanse troon opnieuw in. Vanaf dat moment begon in Madrid een periode met afwisselend liberale en conservatieve politieke stromingen. Eveneens werd de troon overgenomen door koningin Isabella II.

Begin van de 20e eeuw
Spaans parlementsgebouw in 1920. In de jaren '20 van de 20e eeuw was het inwonertal van Madrid uitgegroeid tot meer dan 1 miljoen mensen. Deze groei vereiste stadsuitbreiding, waardoor voormalige dorpen als Carabanchel, Chamartín de la Rosa, Fuencarral en Vicálvaro aan de stad werden ‘vastgebouwd’. Ook werd er een groot aantal nieuwe wijken geconstrueerd, zoals Las Ventas en Tetuán, waar een groot deel van de nieuwe bevolking van Madrid ging wonen. Al deze veranderingen zorgden voor het idee van ‘Ciudad Lineal’, een groot nieuw stadsdistrict, ontworpen door Arturo Soria. Tegelijkertijd werd de verkeersslagader Gran Vía geopend, die het verkeer in de binnenstad moest ontlasten en ook werd de metro van Madrid in werking gesteld.

Ook op politiek gebied vonden er grote veranderingen plaats: in 1931 de komst van de Tweede Spaanse Republiek, en in 1936 het dramatische begin van de Spaanse Burgeroorlog. Madrid was één van de zwaarst getroffen steden tijdens deze oorlog (1936-1939). De republikeinen gebruikten de stad als hun uitvalsbasis en vooral de westerse districten kregen het zwaar te verduren onder de gevechten met de fascistische vijanden. De stad verkeerde gedurende drie jaar onder bezetting, tot de overgave in maart 1939. Madrid was de eerste stad in de geschiedenis die werd gebombardeerd door vliegtuigen met het doel burgers te raken.

20e eeuw: dictatuur en monarchie
Francisco Franco. Na het einde van de Spaanse Burgeroorlog in 1939, kwam de macht over Madrid en heel Spanje in handen van de dictator Francisco Franco. Toch bleef het inwonertal van de stad zeer snel stijgen, en honderdduizenden Spanjaarden arriveerden in Madrid op zoek naar werk. Vooral de zuidkant van de stad werd op grote schaal geïndustrialiseerd. In de jaren 40 werden door de buitenproportionele groei, onder andere de plaatsen Barajas, Aravaca, Canillas, El Pardo, Hortaleza en Villaverde door de stad opgeslokt. Het oppervlak van de stad vertienvoudigde zich dan ook van 66 km2 naar 607 km2. Pas in 1963 verplaatste de demografische groei zich naar buiten de stad, en ontstond de zogenaamde ‘periferia’ van Madrid, bestaande uit voorsteden zoals Móstoles, Leganés, Alcorcón en Fuenlabrada. In 1973 startte men met de aanleg van de M-30, de eerste ringweg van de stad.

Na de dood van Franco in de jaren 70 werd Spanje in het jaar 1978 opnieuw een constitutionele monarchie, en wordt tot op de dag van vandaag geregeerd door koning Juan Carlos I en zijn echtgenote koningin Sofía, dochter van de Koninklijke Familie van Griekenland. In 1979 werden de eerste democratische verkiezingen gehouden voor de benoeming van een gekozen burgemeester. De eer ging naar de politiek linkse Enrique Tierno Galván. Vanaf dat moment begon de stad als het ware aan haar wederopbouw en de bevolking, na bijna 40 jaar onderdrukking, kreeg de kans om Madrid weer op de kaart te zetten. De levenskwaliteit verbeterde aanzienlijk, en zeker in de jaren ’80 en ‘90 is Madrid uitgegroeid tot het belangrijkste centrum op het gebied van economie, cultuur en kunst, industrie, onderwijs en technologie van Spanje en Portugal. Tegenwoordig is het tevens één van de grootste en belangrijkste steden van Europa.

21e eeuw
Op 11 maart 2004 werd Madrid getroffen door een terroristische aanslag toen verscheidene treinbommen ontploften tijdens de ochtendspits. Meer dan 190 mensen kwamen hierbij om het leven en 1700 raakten gewond. Dit was de ergste aanval op de stad sinds het einde van de Spaanse Burgeroorlog in 1939.

Madrid verkeert desondanks in volle economische bloei, de stad heeft langzaam maar zeker een belangrijke plek veroverd op de internationale wereldkaart waardoor buitenlandse investeerders de stad telkens beter weten te vinden. Er zijn in de afgelopen jaren verschillende wolkenkrabbers gebouwd, en er staan een groot aantal nieuwe hoogbouwprojecten in de planning, waaronder Cuatro Torres, een bouwproject van 4 wolkenkrabbers van elk ongeveer 250 meter hoog, die in 2008 zijn afgerond.

In 2005 werd het homohuwelijk gelegaliseerd in heel Spanje, tot grote vreugde van de homoseksuele gemeenschap van Madrid, die zich vooral concentreert in de wijk Chueca. In 2007 wordt Europride, het Europese Gay Festival georganiseerd in de stad. Madrid was ook kandidaatstad voor de organisatie van de Olympische Zomerspelen 2012 en 2016. Beide malen werd de organisatie aan een andere stad toegekend (respectievelijk Londen en Rio de Janeiro). In de zomer van 2011 ontving Madrid honderdduizenden jongeren uit de hele wereld voor de Wereldjongerendagen.

Het leuk om de geschiedenis van Madrid te lezen. Wellicht kom ik dit nog tegen als ik de musea bezoek in de stad. We zullen zien.

Wel ik wilde U weer laten genieten van mijn verslagen en ga daarom door.

Fijne (vrij of werk)dagen en een goede jaarwisseling. Maak (samen) plannen vandaag en niet morgen.

Uw wereldreiziger...

Bert Gorter